استئوآرتریت خفیف (OA) یا استئوآرتریت درجه 2، اولین درجه یا مرحله از استئوآرتریت است که در آن تغییرات قابل‌توجهی در مفاصل در عکس‌برداری با اشعه ایکس آشکار می‌شود. در این مرحله، فضای بین مفاصل شروع به باریک شدن می‌کنند، زیرا غضروف‌ها شکسته می‌شوند و استئوفیت‌ها یا خارهای استخوانی ناشی از افزایش فشار و اصطکاک در مفاصل تشکیل می‌شوند. درد و سفتی مفاصل معمولاً در مفاصل آسیب‌دیده احساس می‌شود و شواهدی از آرتروز خفیف در عکس‌برداری با اشعه ایکس قابل مشاهده است.

علائم آرتروز

سازمان جهانی بهداشت (WHO) سیستم طبقه‌بندی Kellgren-Lawrence را به عنوان معیار استاندارد برای تشخیص OA پذیرفته است. این روش در ابتدا برای درجه‌بندی استئوآرتریت زانو استفاده می‌شد، اما اکنون برای درجه‌بندی OA در سایر مفاصل که معمولاً تحت تأثیر آرتریت قرار می‌گیرند نیز استفاده می‌شود، از جمله:

• مفصل کارپومتاکارپ (CMC) انگشت شست
• ستون فقرات اسپاینی (گردن)
• مفاصل بین فالانژیال دیستال (DIP) انگشتان
• باسن
• زانو
• ستون فقرات لومبار (کمر)
• مفاصل متاکارپوفالانژیال (MCP) دست‌ها
• مچ دست

سیستم طبقه‌بندی Kellgren-Lawrence پرکاربردترین ابزار بالینی برای تشخیص OA با استفاده از تصویربرداری رادیوگرافی مانند اشعه ایکس است. OA را به درجات زیر دسته‌بندی می‌کند:

• درجه 1 (مینور): حداقل میزان کم شدن فضای مفصلی و یا عدم وجود این عارضه، با احتمال تشکیل خار استخوان
• درجه 2 (خفیف): کاهش فضای مفصلی احتمالی، با تشکیل خار استخوانی مشخص
• درجه 3 (متوسط): کاهش آشکار فضای مفصلی، تشکیل خار استخوانی متوسط، اسکلروز خفیف (سخت شدن بافت) و تغییر شکل احتمالی انتهای استخوان
• درجه 4 (شدید): کاهش شدید فضای مفصل، تشکیل خار استخوانی بزرگ، اسکلروز مشخص، تغییر شکل قطعی انتهای استخوان

درجه 1

استئوآرتریت جزئی یا درجه 1 زمانی است که OA به‌تازگی شروع می‌شود و درد کمی وجود دارد. بسیاری از مردم تا زمانی که به دلایل دیگری مانند شکستگی استخوان یا شکستگی یک مفصل عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام دهند، از ابتلا به این عارضه آگاه نخواهند شد. هرگونه علائم در درجه 1 معمولاً فقط شامل ناراحتی جزئی است که  تداخلی با توانایی شما برای انجام فعالیت‌های روزانه ایجاد نمی‌کند.

درجه 2

استئوآرتریت درجه 2 اولین مرحله استئوآرتریت است که در آن فرد شروع به تجربه درد و سفتی مفاصل می‌کند، مخصوصاً پس از بیدار شدن در صبح. سفتی مفاصل در اول صبح اغلب کمتر از 30 دقیقه طول می‌کشد، زیرا با شروع حرکت، مفاصل شروع به شل شدن می‌کنند.

درجه 3

استئوآرتریت متوسط ​​یا استئوآرتریت درجه 3 زمانی است که غضروف شما  بیشتر تجزیه می‌شود و باعث افزایش درد و سفتی مفاصل می‌شود. در این مرحله درد و سفتی قابل‌توجهی، به‌ویژه در لگن و زانو، پس از استراحت، مانند نشستن طولانی مدت، وجود دارد. علائم همچنین می‌تواند با فعالیت‌هایی مانند ایستادن، راه رفتن، چمباتمه زدن و بالا و پایین رفتن از پله‌ها تشدید پیدا کند.

درجه 4

OA شدید یا استئوآرتریت درجه 4 بالاترین سطح پیشرفت استئوآرتریت است. کاهش شدید فضای مفصل، تشکیل استئوفیت‌های بزرگ و تغییر شکل قابل‌توجه استخوان و اسکلروز از علائم این مرحله است. در استئوآرتریت درجه 4، تخریب مفصل بسیار شدید است و عمل‌های جراحی مانند  آرتروپلاستی (تعویض مفصل) و یا  آرترودزیس (فیوژن مفصل)  برای بهبود شرایط انجام می‌شود.

علل OA خفیف

OA خفیف اغلب در اثر ساییدگی و پارگی مفاصل ناشی از افزایش سن در طول زمان ایجاد می‌شود. هرکسی که به طور مکرر از مفاصل خود استفاده می‌کند، از جمله ورزشکاران، پرسنل نظامی، و افرادی که مشاغل  فیزیکی سخت  دارند، در معرض خطر ابتلا به آرتروز هستند.

عواملی که خطر ابتلا به OA خفیف را افزایش می‌دهند و یا باعث تشدید علائم می‌شوند عبارت‌اند از:

• سن بالا
• ژنتیک
• چاقی
• سابقه تروما یا آسیب مفصلی
• سطوح پایین فعالیت بدنی

تشخیص

OA خفیف یا استئوآرتریت درجه 2 با میزان آسیب مفصلی که از طریق اشعه ایکس مشاهده می‌شود از سایر مراحل استئوآرتریت متمایز می‌شود. در این مرحله، با شروع به کاهش فضاهای مفصلی در اثر تخریب غضروف، آسیب مفصل آشکار می‌شود.

غضروف انتهای استخوان‌ها را در مفاصل می‌پوشاند و بالشتکی محافظ و ضدضربه را فراهم می‌کند. همان‌طور که غضروف شروع به شکستن و فرسودگی می‌کند، فضای داخلی مفاصل نیز کوچک‌تر می‌شود. این امر باعث افزایش اصطکاک بین استخوان‌ها می‌شود که می‌تواند منجر به ایجاد خارهای استخوانی شود.

می‌توانید با کادر درمان در مورد درد مفاصل خود صحبت کنید. آنها تاریخچه پزشکی، علائم، نحوه تأثیر درد بر فعالیت‌های شما، داروهایی که استفاده می‌کنید و هر مشکل پزشکی دیگری که ممکن است تجربه کنید را بررسی می‌کنند. آنها همچنین  مفاصل شما را معاینه می‌کنند و حرکت می‌دهند.

کادر درمان علاوه بر عکس‌برداری با اشعه ایکس، ممکن است آزمایش‌های زیر را نیز برای تشخیص انجام دهند:

آسپیراسیون مفصل: پس از بی حس کردن ناحیه، پزشک یک سوزن را در مفصل آسیب‌دیده وارد می‌کند تا مایع سینوویال یا مایع مفصلی را خارج کند. این آزمایش می‌تواند عفونت، تعداد گلبول‌های قرمز و سفید و وجود کریستال در مایع را تشخیص دهد. نتایج می‌تواند به رد سایر شرایط پزشکی یا سایر اشکال آرتریت کمک کند.

MRI: MRI دید بهتری از غضروف و بافت نرم می‌دهد و می‌تواند آسیب و التهاب مفصل را نشان دهد.

بسته به علت و علائم OA، کادر درمان ممکن است شما را به یک متخصص، مانند ارتوپد یا روماتولوژیست ارجاع دهند. به‌عنوان‌مثال، اگر OA شما نیاز به عمل جراحی داشته باشد، یک متخصص ارتوپد می‌تواند شما را درمان کند، و اگر یک اختلال خودایمنی دارید، یک روماتولوژیست می‌تواند بیماری شما را درمان کند.

درمان

انواع روش‌های درمانی به مدیریت علائم OA خفیف کمک می‌کند. بر اساس تحقیقات بالینی، کالج روماتولوژی آمریکا اقدامات زیر را برای مدیریت علائم توصیه می‌کند:

• ورزش و فیزیوتراپی برای بهبود تحرک مفاصل، دامنه حرکتی و تقویت عضلات اطراف برای حمایت از مفاصل
• کاهش وزن برای کاهش فشار روی مفاصل، به‌ویژه مفاصل تحمل‌کننده وزن مانند باسن و زانو
• اصلاح فعالیت‌ها به‌منظور کاهش فشار روی مفاصل دردناک
• علاوه بر تغییرات سبک زندگی، کادر درمان ممکن است داروها و دستگاه‌هایی را نیز برای کمک به مقابله با علائم OA توصیه کنند.ازجمله :
• بریس‌های زانو و شست برای حمایت از مفاصل دردناک و کاهش درد ناشی از فعالیت‌های روزمره
• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی خوراکی (NSAIDs) برای تسکین درد و کاهش التهاب
• NSAIDهای موضعی برای کاهش سیگنال‌های درد، به‌ویژه در OA دست و زانو
• تزریق کورتیزون در مفاصل برای کاهش درد و التهاب

پیش‌بینی

استئوآرتریت یک بیماری پیش‌رونده است که در صورت عدم درمان به‌تدریج در طول زمان بدتر می‌شود. با اینکه در حال حاضر هیچ درمانی برای آرتروز وجود ندارد، اما اگر استئوآرتریت به‌موقع تشخیص داده شود، درمان می‌تواند به مدیریت علائم و کند کردن پیشرفت و انحطاط مفصل کمک کند.

ممکن است برای کمک به جلوگیری از پیشرفت بیشتر بیماری، تغییرات سبک زندگی مورد نیاز باشد. تغییراتی شامل:

ورزش منظم برای کاهش درد و سفتی و تقویت عضلات برای حمایت از مفاصل

استراتژی‌های محافظت از مفاصل برای استراحت مفاصل ملتهب و جلوگیری از استفاده بیش از حد که می‌تواند سایش و پارگی مفصل را افزایش دهد

سخن پایانی

تقویت عضلات اطراف مفاصل مبتلا به آرتروز برای کاهش فشار روی مفاصل و جلوگیری از پیشرفت آرتروز خفیف به اشکال شدیدتر بیماری امری ضروری است. اگر بیش از سه ماه است که درد مفاصل، سفتی یا تورم را تجربه کرده‌اید، باید به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص زودهنگام ممکن است به شما در مدیریت علائم و جلوگیری از آسیب بیشتر کمک کند.  شما باید بتوانید تمام وظایف و فعالیت‌های روزانه خود را بدون محدودیت‌های قابل‌توجه انجام دهید.

منبع

مترجم: مریم محجوب

همچنین اخبار های علمی را بخوانید:

اخبار