اگزوزوم چیست؟
اگزوزوم ها وزیکول یا اجزای سلولی هستند که در خارج از سلول وجود دارند. به طور کلی می توان آنها را از سلولهایی که در هنگام همجوشی با یک اندوسیت متوسط یا یک مولتی وزیکولاربادی (MVB) آزاد شده اند ، شناخت.
Exosomes اگزوزوم چیست؟
هنگامی که MVB با غشای پلاسما در اطراف سلول جوش می خورد ، وزیکول های داخل روده در ماتریکس خارج سلول آزاد می شوند و به اگزوزوم تبدیل می شوند. انواع دیگر وزیکول های خارج از سلول ها شامل اجسام آپوپتوتیک و اکتوزوم ها است. اینها انواع مختلفی از وزیکول از اگزوزوم هستند.
تاریخچه اگزوزوم ها
وزیکولهای خارج سلولی برای اولین بار تقریبا 50 سال پیش شناسایی شدند ، و تصور می شد که مواد زائد سلول هستند. در سال 1983 ، مطالعات در مورد از دست دادن ترانسفرین در طی بلوغ رتیکولوسیت ها به گلبول های قرمز ، منجر به شناخت خصوصیات اگزوزوم شد.
برای اولین بار مشاهده شد که MVB ها می توانند وزیکول های داخل روده ای (ILVs) تولید کنند که از طریق همجوشی با غشای پلاسما در فضای خارج سلول آزاد می شوند. به دنبال آن ILV ها اگزوزوم نامگذاری شدند.
شکل گیری اگزوزوم ها
اگزوزومها از ILV ناشی می شوند ، اما روند تشکیل ILV ها هنوز کاملاً درک نشده است. دو مکانیسم وجود دارد که منجر به تشکیل ILV می شود. یکی بر اساس کمپلکس های مرتب سازی اندوزومی مورد نیاز برای سیستم ترنسپورت (ESCRT) است که از کمپلکس های پروتئین سیتوزولی بکارگرفته شده در اندوزوم ها تشکیل شده است.
سیستم ESCRT خوشه ای از پروتئین ها را روی آندوزوم تشکیل می دهد و باعث ایجاد انحنای غشا برای تشکیل ILV می شود. با این حال ، ILV ها نیز در غیاب ESCRT ها ، از طریق فعالیت tetraspanin CD63 شکل می گیرند. این سازوکار هنوز مشخص نشده است.
کدام سلول ها اگزوزوم آزاد میکنند؟
همه سلول ها سیستم اندوممبرین (endomembrane)ندارند و بنابراین همه قادر به ترشح اگزوزوم نیستند. سلولهای B ، سلولهای دندریتیک و سلولهای ماست سل به عنوان بخشی از روند طبیعی خود ، به طور منظم اگزوزوم ها را آزاد می کنند. این سلول ها همچنین می توانند با تعامل با سلول های دیگر تحریک شوند تا اگزوزوم ها آزاد شوند.
هدف اگزوزوم ها
در نهایت اگزوزوم ها ممکن است توسط یک سلول گیرنده قورت داده شوند ، یا ممکن است پاسخ فیزیولوژیکی مورد نظر را تحریک کنند بدون اینکه توسط یک سلول پذیرنده جذب شود. سلولهای پذیرنده ، بسته به اندازه وزیکول یا محموله آن ، می توانند با فاگوسیتوز یا اندوسیتوز ، اگزوزوم ها را بگیرند.
تصور می شود که اگزوزوم ها نوعی ارتباط بین سلول ها و انتقال مولکول ها هستند. مطالعات اخیر نشان داده است که اگزوزوم ها در حرکت پروتئین ها ، لیپیدها و اسیدهای نوکلئیک موثر در بیماری نقش دارند.
همچنین ممکن است به عنوان وکتور برای داروها مفید باشند زیرا از غشای سلولی طبیعی ساخته شده اند و نه از پلیمرهای مصنوعی و توسط میزبان بهتر تحمل می شوند. یک مطالعه نشان داد که اگزوزوم ها می توانند کمپلکس های MHC-پپتید شناخته شده توسط لنفوسیت های T را حمل کنند. ترشح این اگزوزوم ها می تواند پاسخ های ایمنی ضد توموری را افزایش دهد.
اگزوزوم و بیماری
مشاهده شده است که اگزوزوم ها به عنوان وسیله انتقال بیماری عمل می کنند. ممکن است حاوی محموله هایی مانند:
- آمیلوئید β: یک پپتید مرتبط با نورودژنراسیون مرتبط با بیماری آلزایمر
- tau: پروتئینی است که با تعدادی از بیماری های نورودژنراتیو مرتبط است.
- prions: عامل ایجاد کننده آنسفالوپاتی اسفنجی شکل
- آلفا-سینوکلئین: در بیماری پارکینسون و بیماری های مرتبط نقش دارد.
- سوپراکسید دیسموتاز 1: در اسکلروز جانبی آمیوتروفی (ALS) نقش دارد.
اگزوزوم ها و نقش آنها در بدن به خوبی درک نشده است. در مورد اهمیت بیولوژیکی اگزوزوم ها و نقش آنها در بیماری چیزهای زیادی باید یاد گرفته شود. معیارهای بهتری برای تشخیص اگزوزومها از انواع دیگر وزیکول ها لازم است تا با بررسی این سوالات از سردرگمی جلوگیری شود.
همچنین بخوانید…
خدمات کشت سلول آزمایشگاه ژنیران
آیا برای درمان پوکی استخوان، روماتیسم مفصلی ، دیابت و همچنین دیسک خفیف کمر می توان از درمان با اگزوزوم استفاده کرد؟
استفاده از اگزوزومها در درمان بیماریها، از جمله پوکی استخوان، روماتیسم مفصلی، دیابت، و آسیبهای دیسک کمر، یک حوزه تحقیقاتی نوظهور و بسیار امیدبخش است. اگزوزومها، که نوعی وزیکول خارج سلولی هستند، میتوانند مواد بیولوژیکی مختلفی مانند RNA، پروتئینها و لیپیدها را حمل کنند و در ارتباطات سلول به سلول نقش داشته باشند. به دلیل قابلیتهای آنها در انتقال اطلاعات بین سلولها و توانایی تعدیل پاسخهای ایمنی و ترمیم بافت، تحقیقات زیادی در حال انجام است تا کاربردهای بالینی اگزوزومها را در درمان بیماریهای مختلف بررسی کند.
درمان پوکی استخوان و دیسک کمر
در زمینه پوکی استخوان و آسیبهای مرتبط با دیسک کمر، تحقیقات اولیه نشان دادهاند که اگزوزومها میتوانند به ترمیم بافت استخوانی و بافت غضروفی کمک کنند. این ویژگیها میتوانند در ترمیم آسیبهای ناشی از پوکی استخوان و آسیبهای دیسک کمر مفید باشند.
درمان روماتیسم مفصلی
در زمینه روماتیسم مفصلی، که یک بیماری خودایمنی است، تحقیقات نشان دادهاند که اگزوزومها ممکن است بتوانند التهاب را کاهش دهند و به ترمیم بافتهای آسیبدیده کمک کنند.
درمان دیابت
برای دیابت، اگزوزومها به عنوان یک روش احتمالی برای حمایت از ترمیم و بازسازی سلولهای بتای پانکراس یا بهبود عملکرد آنها مورد بررسی قرار گرفتهاند، که میتواند به کنترل بهتر قند خون کمک کند.
ارشد سلولی تکوین هستم میتونم درمرکز شما همراهیتون کنم .ممنون میشم
سلام در حال حاضر متاسفانه به نیرو نیاز نداریم. موفق باشید
ایا تزریق اگزوزوم ممکن است خطراتی داشته باشد
اگزوزوم ها نانوحاملهای زیستی هستن که برا اساس ویژگیهای خاصی که دارند نظیر اندازه کوچک و داشتن قابلیت عبور از غشاهای زیستی پتاسیل انتقال ترکیبات مختلف اعم از داروها و انتقال مواد ژنتیکی به داخل سلولها رو دارند
به علاوه بدلیل تحریک نکردن سیستم ایمنی مضر و یا آسیب زا نخواهند بود
اما برا اساس هدف (target) مورد نظر توسط محققان مورد استفاده قرار میگیرند. بدلیل اینکه اگزوزوم ها براساس منشا سلولی که از آن رها میشوند محتویات متفاوتی دارند.