ایمنی زیستی و آشنایی با چهار درجه آن

سطح یک ایمنی زیستی

سطح ایمنی زیستی یک ماده بر اساس ارزیابی خطر انسانی با توجه به نسخه فعلی ایمنی زیستی در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی و زیست‌پزشکی (BMBL)، وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده تعیین شده است. مسئولیت درک خطرات مرتبط با مواد به عهده شما خواهد بود، بر اساس آنچه که در خط مشی ها و رویه های سازمانی و همچنین سایر مقررات قابل اجرا اعمال شده  توسط آژانس های محلی یا ملی شما اجرا شده است.آزمایشگاه ژنیران بر اساس قوانین بین المللی شدیداً توصیه می کند که همیشه از تجهیزات حفاظت فردی مناسب هنگام دست زدن به ویال ها استفاده شود.

در زمان که نیاز به نگهداری سلولها در نیتروژن مایع، توجه به این نکته حائز اهمیت است که برخی از ویال ها ممکن است هنگام غوطه ور شدن در نیتروژن مایع، به آرامی با نیتروژن مایع پر شوند و پس از ذوب شدن، نیتروژن مایع به گاز تبدیل شده و ممکن است منجر به انفجار ویال یا منفجر شدن درپوش آن شود که بسیار خطرناک می باشد. در صورت لزوم، توصیه می شود به جای غوطه ور کردن کرایوویال در نیتروژن مایع، در فاز بخار نیتروژن مایع نگهداری شوند.

پایین‌ترین سطح از چهار سطح ایمنی زیستی، سطح ایمنی زیستی 1 (BSL-1) برای محیط‌های آزمایشگاهی اعمال می‌شود که در آن پرسنل با میکروب‌های کم‌خطر کار می‌کنند که در بزرگسالان سالم خطر کمی برای عفونت ایجاد می‌کنند. برای مثال، یک آزمایشگاه BSL-1 ممکن است کار با یک سویه غیر بیماری زا از E.coli  روی نیمکت‌ها تحقیق ‌کنند، که نیازی به استفاده از تجهیزات آلاینده خاص و نیازی به جداسازی از محیط اطراف ندارند.

پروتکل‌های ایمنی برای آزمایشگاه‌های ایمنی زیستی سطح 1  (که فقط به روش‌های استاندارد میکروبی نیاز دارند) عبارتند از:

• پیپتینگ مکانیکی (پیپتینگ دهانی مجاز نیست)
• حمل و نقل ایمن اشیاء تیز
• اجتناب از پاشیده شدن یا آئروسل
• آلودگی زدایی روزانه کلیه سطوح کار پس از اتمام کار
• شستن مرتب دست ها
• ممنوعیت مواد غذایی، آشامیدنی و دخانیات
• استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE، مانند عینک، دستکش و روپوش آزمایشگاهی یا روپوش)
• علائم خطر زیستی
• نیاز به ضدعفونی فوری پس از نشت
• اتوکلاو کردن مواد عفونی نیز باید قبل از دفع

سطح 2 ایمنی زیستی

سطح ایمنی زیستی یک ماده بر اساس ارزیابی خطر انسانی با توجه به نسخه فعلی ایمنی زیستی در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی و زیست‌پزشکی (BMBL)، وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده تعیین شده است. مسئولیت درک خطرات مرتبط با مواد به عهده شما خواهد بود، بر اساس آنچه که در خط مشی ها و رویه های سازمانی و همچنین سایر مقررات قابل اجرا اعمال شده  توسط آژانس های محلی یا ملی شما اجرا شده است.آزمایشگاه ژنیران بر اساس قوانین بین المللی شدیداً توصیه می کند که همیشه از تجهیزات حفاظت فردی مناسب هنگام دست زدن به ویال ها استفاده شود.

در زمان که نیاز به نگهداری سلولها در نیتروژن مایع، توجه به این نکته حائز اهمیت است که برخی از ویال ها ممکن است هنگام غوطه ور شدن در نیتروژن مایع، به آرامی با نیتروژن مایع پر شوند و پس از ذوب شدن، نیتروژن مایع به گاز تبدیل شده و ممکن است منجر به انفجار ویال یا منفجر شدن درپوش آن شود که بسیار خطرناک می باشد. در صورت لزوم، توصیه می شود به جای غوطه ور کردن کرایوویال در نیتروژن مایع، در فاز بخار نیتروژن مایع نگهداری شوند.

سطح ایمنی زیستی 2 (BSL-2) همه آزمایشگاه‌هایی را پوشش می‌دهد که با عوامل مرتبط با بیماری‌های انسانی یعنی ارگانیسم‌های بیماری‌زا یا عفونی  که خطر متوسطی برای سلامتی دارند کار می‌کنند. نمونه‌های رایج عواملی که در آزمایشگاه BSL-2 یافت می‌شوند شامل ویروس‌های آنسفالیت اسب، HIV و استافیلوکوکوس اورئوس (عفونت‌های استاف) است.

آزمایشگاه‌های BSL-2 باید همان شیوه‌های میکروبی استاندارد را مانند آزمایشگاه‌های BSL-1، و همچنین اقدامات تقویت‌شده را به دلیل خطر بالقوه میکروب‌های فوق‌الذکر حفظ کنند. از پرسنل شاغل در آزمایشگاه‌های ایمنی زیستی سطح 2 انتظار می‌رود که برای جلوگیری از صدمات، مانند بریدگی و سایر شکستگی‌های پوست، و همچنین قرار گرفتن در معرض غشای مخاطی، مراقبت بیشتری انجام دهند.

علاوه بر پروتکل های ایمنی ایجاد شده برای آزمایشگاه های BSL-1، آزمایشگاه های BSL-2 تحت کنترل های ایمنی زیر هستند:

• استفاده از PPE، از جمله کت های آزمایشگاهی، دستکش، محافظ چشم، و در برخی موارد محافظ های صورت
• تمام مراحلی که ممکن است باعث عفونت ناشی از ذرات معلق در هوا یا پاشش شود باید در یک کابینت ایمنی بیولوژیکی انجام شود.
• ضد عفونی کردن مواد عفونی قبل از دفع، عموماً با استفاده از اتوکلاو
• درهای خود بسته و قفل شونده
• دسترسی به سینک و ایستگاه شستشوی چشم
• علائم هشدار دهنده خطرات زیستی
• دسترسی به آزمایشگاه ایمنی زیستی سطح 2 بسیار محدودتر از آزمایشگاه ایمنی زیستی سطح 1 است.
• پرسنل بیرونی یا افرادی که خطر آلودگی بیشتری دارند، اغلب از ورود به منطقه در حین انجام کار منع می شوند.

سطح 3 ایمنی زیستی

سطح ایمنی زیستی 3 برای هر تأسیساتی که در آن کار با عوامل بومی یا نشناخته انجام می شود که ممکن است از طریق استنشاق باعث بیماری جدی یا بالقوه کشنده شوند، قابل اجرا است. پرسنل آزمایشگاه باید آموزش های ویژه ای را در مورد استفاده از عوامل بیماری زا و بالقوه کشنده دریافت کنند و باید توسط دانشمندانی که در کار با عوامل عفونی صلاحیت دارند نظارت شوند.

آزمایشگاه ژنیران بر اساس قوانین بین المللی شدیداً توصیه می کند که همیشه از تجهیزات حفاظت فردی مناسب هنگام دست زدن به ویال ها استفاده شود. در زمان که نیاز به نگهداری سلولها در نیتروژن مایع، توجه به این نکته حائز اهمیت است که برخی از ویال ها ممکن است هنگام غوطه ور شدن در نیتروژن مایع، به آرامی با نیتروژن مایع پر شوند و پس از ذوب شدن، نیتروژن مایع به گاز تبدیل شده و ممکن است منجر به انفجار ویال یا منفجر شدن درپوش آن شود که بسیار خطرناک می باشد. در صورت لزوم، توصیه می شود به جای غوطه ور کردن کرایوویال در نیتروژن مایع، در فاز بخار نیتروژن مایع نگهداری شوند.

یک آزمایشگاه سطح ایمنی زیستی 3  (BSL-3)یک بار دیگر بر اساس دو سطح ایمنی زیستی قبلی، به طور معمول بر روی میکروب‌هایی که بومی یا نشناخته هستند و می‌توانند از طریق استنشاق باعث بیماری جدی یا بالقوه کشنده می شود. نمونه‌های رایج میکروب‌های موجود در آزمایشگاه‌های BSL-3 شامل تب زرد، ویروس نیل غربی و باکتری‌هایی است که باعث سل می‌شوند.

میکروب های موجود در سطح 3 ایمنی زیستی به قدری جدی هستند که کار اغلب به شدت از طریق سازمان های دولتی مربوطه کنترل و ثبت می شود. پرسنل آزمایشگاه نیز تحت نظارت پزشکی هستند و ممکن است برای میکروب هایی که با آنها کار می کنند نیاز به ایمن سازی داشته باشند.

کنترل های ایمنی رایج در آزمایشگاه BSL-3 عبارتند از:

• استفاده از PPE، از جمله عینک و دستکش؛ ماسک تنفسی نیز ممکن است مورد نیاز باشد.
• استفاده از لباس‌های روپوش جلو جامد، کت و شلوار اسکراب و/یا روپوش اغلب مورد نیاز است.
• دسترسی به سینک هندزفری و ایستگاه شستشوی چشم در نزدیکی خروجی موجود است
• جریان هوای جهت دار پایدار برای کشیدن هوا به داخل آزمایشگاه از مناطق تمیز به سمت مناطق بالقوه آلوده (هوای خروجی را نمی توان دوباره به گردش در آورد)
• مجموعه ای از درب های قفل شونده با دسترسی به دور از راهروهای عمومی ساختمان
• دسترسی به آزمایشگاه BSL-3 همیشه محدود و کنترل می شود.

سطح 4 ایمنی زیستی

آزمایشگاه های سطح ایمنی 4 (BSL-4) در هستند. با این حال، تعداد کمی در ایالات متحده و در سراسر جهان وجود دارد. به عنوان بالاترین سطح ایمنی بیولوژیکی، آزمایشگاه های BSL-4 با میکروب های بسیار خطرناک و عجیب و غریب مانند ویروس ابولا و ماربورگ کار می کنند. عفونت های ناشی از این نوع میکروب ها اغلب کشنده هستند و بدون درمان یا واکسن ایجاد می شوند.

علاوه بر ملاحظات سطح ایمنی زیستی 3، آزمایشگاه های ایمنی زیستی سطح 4 باید از این پروتکل های ایمنی پیروی کنند:

• پرسنل باید قبل از ورود به مرکز لباس خود را عوض کرده و در هنگام خروج دوش بگیرند
• تمام مواد باید قبل از خروج از مرکز ضد عفونی شوند.
• پرسنل باید PPE را از سطوح پایین تر BSL و همچنین لباس فشار مثبت تمام بدن و هوا را بپوشند.
• دسترسی به کابینت ایمنی بیولوژیکی کلاس III

آزمایشگاه های BSL-4 بسیار ایزوله هستند، اغلب در یک منطقه ایزوله و محدود از یک ساختمان یا در یک ساختمان جداگانه قرار دارند. آزمایشگاه‌های BSL-4 همچنین دارای منبع اختصاصی هوای خروجی و همچنین خطوط خلاء و سیستم‌های ضدعفونی هستند.

همچنین از صفحات زیر دیدن فرمایید:

• بخش فروش رده های سلولی
• آزمایشگاه کشت سلول ژنیران

The Journal of Biosafety and Biosecurity