بلاستومایسس درماتیتیدیس: زیستگاه، مورفولوژی و بیماری‌زایی

فهرست مطالب نمایش

مقدمه‌ای بر بلاستومایسس درماتیتیدیس

بلاستومایسس درماتیتیدیس قارچی دی‌مورف است که باعث بلاستومایکوزیس، یک عفونت قارچی مزمن تهاجمی در ریه‌ها می‌شود. در پوست و استخوان‌ها منتشر شده، هم انسان و هم حیوانات را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این بیماری عمدتاً در آمریکای شمالی (ایالات متحده و کانادا) بومی است. از این رو به عنوان بلاستومایکوزیس آمریکای شمالی معروف است.

با این حال در سایر قاره‌ها از جمله آفریقا، آمریکای جنوبی و آسیا یافت می‌شود.

Blastomyces dermatitidis به عنوان یک قارچ دی‌مورف به صورت کپک رشد کرده، هیف‌های شاخه‌دار هیالین در دمای اتاق در آزمایشگاه و در محیط به عنوان مخمر منفرد جوانه می‌زند، در دمای 37 درجه سانتی‌گراد در آزمایشگاه و در بافت‌های انسانی تولید می‌شود.

چهار سویه از بلاستومایسس درماتیتیدیس وجود دارد که توالی‌یابی شده‌اند، این‌ها عبارتند از: B. Dermatitidis SLH14081، B. Dermatitidis ER-3، B. Dermatitidis ATCC 18188، و B. Dermatitidis ATCC 26199، که ویروس SLH-14081 عامل بیماری‌زا است. جدا شده از نمونه‌های افراد بیمار.

علاوه بر این، تحقیقات اخیر نشان داده است که بلاستومایسس درماتیتیدیس می‌تواند باعث ایجاد عفونت در افراد دارای نقص ایمنی شود. بنابراین، به عنوان یک پاتوژن فرصت طلب طبقه‌بندی شده است.

زیستگاه بلاستومایسس درماتیتیدیس

بلاستومایسس درماتیتیدیس به طور طبیعی در خاک و موادآلی مانند مدفوع حیوانات، قطعات گیاهی، بقایای حشرات و گرد و غبار زندگی می‌کند.
در مکان‌های مرطوب و تاریک که حاوی مواد آلی و pH 6.0 هستند رشد می‌کند.
آن‌ها در آمریکای شمالی، از جمله ایالات متحده آمریکا و کانادا، به ویژه در دره‌های می‌سی‌سی‌پی، اوهایو و میسوری، جایی که عفونت‌های بلاستومیکوزیس بیشترین وقوع را دارند، شایع هستند.
هر چند در آفریقا رایج نیست، سویه‌هایی از بلاستومایسس درماتیتیدیس دیده شده‌اند که میزان شدت آن‌ها کمتر از موارد موجود در آمریکای شمالی است.

مورفولوژی و ویژگی‌های محیط کشت بلاستومایسس درماتیتیدیس

بلاستومایسس درماتیتیدیس قارچ‌های دو شکلی هستند که هم به‌عنوان کپک‌هایی رشد می‌کنند که اسپورهای غیرجنسی معروف به کونیدیا یا کلامیدوسپورهای بزرگ تولید می‌کنند و هم به‌عنوان مخمر در دمای 37 درجه سانتی‌گراد.
اشکال کپک زمانی تولید می‌شوند که قارچ‌ها در محیط کشت‌های قارچی رشد می‌کنند. در حالی که شکل‌های مخمر زمانی تولید می‌شوند که قارچ‌ها در بافت‌های میزبان و برخی محیط‌ کشت‌های تخصصی رشد کنند.
بلاستومایسس درماتیتیدیس روی آگار Sabouraud در دمای اتاق رشد کرده و کلونی‌های سفید یا قهوه‌ای را تشکیل می‌دهد.
این کلنی‌ها از هیف‌های شاخه‌دار تشکیل شده‌اند که دارای کنیدیوم‌های کروی، بیضی شکل یا پیریفرم (قطر 3-5 میکرومتر) هستند.
کندی‌ها توسط انتهای باریک یا کنیدیوفورهای جانبی نگه داشته می‌شوند.
در محیط SDA، ممکن است کلامیدوسپورهای بزرگتر (7-18 میکرومتر) نیز تولید شوند.

اطلاعات بیشتر از محیط کشت SDA

بلاستومایسس درماتیتیدیس در محیط کشت SDA — تصویر: بلاستومایسس درماتیتیدیس روی Sabouraud Dextrose Agar (SDA) پس از 7 روز انکوباسیون در دمای 30 درجه سانتی‌گراد و Blastomyces dermatitidis conidia. منبع تصویر: Yuri (Fun With Microbiology)

در بافت میزبان یا کشت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد، Blastomyces dermatitidis به صورت مخمر کروی شکل با دیواره ضخیم، چند هسته‌ای (8 تا 15 میکرومتر) رشد کرده و جوانه‌های منفرد تولید می‌کند.

جوانه و مخمر والد با یک پایه پهن به هم چسبیده‌اند و جوانه اغلب قبل از جدا شدن به اندازه مخمر والد می‌شود.

کلنی‌های مخمر چروکیده، مومی شکل و نرم هستند.

شکل: مخمر Blastomyces dermatitidis که در بلاد آگار در دمای 37 درجه سانتی‌گراد کشت شده و در میکروسکوپ تداخلی Nomarski عکسبرداری شده است. منبع تصویر: ویکی پدیا (جیمز اسکات).

بیماری‌زایی بلاستومایسس درماتیتیدیس

قارچ‌ها به تولید آنتی‌ژن ضعیف بلاستومایسس درماتیتیدیس معروف به بلاستومایسین می‌پردازند. این آنتی‌ژن می‌تواند با تثبیت کمپلمان تشخیص داده شود و با نشانه‌هایی از تیتر CF بالا در بیماران مبتلا به عفونت بلاستومایکوزیس شناخته شده است.
عفونت قارچی همچنین باعث تولید آنتی‌بادی در آنتی سرم می‌شود که می‌تواند به آنتی ژن خاص B. Dermatitidis معروف به آنتی ژن A شناسایی شود.
این آنتی‌ژن‌ها با میزان سرایت قارچ‌ها در ایجاد عفونت قارچی مرتبط هستند. اما شواهد کمی برای حمایت از سطح بیماری‌زایی ناشی از این آنتی‌ژن‌ها وجود دارد.
قارچ‌ها بلاستوسپورهای کوچکی و سبکی تولید می‌کنند که دیواره ضخیمی دارند و به آنها اجازه می‌دهد به راحتی توسط هوا حمل شوند، بنابراین به راحتی استنشاق می‌شوند.
اسپورهای قارچی با دیواره ضخیم باعث چسبیدن آسان به بافت‌های میزبان می‌شوند.

شکل: چرخه زندگی بلاستومایسس. منبع تصویر: CDC.

ویژگی‌های بالینی بلاستومیکوزیس

عفونت اولیه زمانی شروع می‌شود که بلاستوسپورها به داخل ریه‌ها استنشاق شوند. به سرعت به پوست و سایر قسمت‌های بدن پخش می‌شوند.
شایع‌ترین تظاهرات بالینی انفیلتراسیون ریوی همراه با عفونت‌های حاد تنفسی تحتانی از جمله تب می‌باشد.
کسالت، تعریق شبانه، سرفه و میالژی.
بیماران همچنین می‌توانند با پنومونی مزمن مراجعه کنند.
شواهد بافت شناسی واکنش پیوگرانولوماتوز مشخصی را با نوتروفیل‌ها و گرانولوم‌های غیرکازئی نشان می‌دهد.
انتشار بر روی پوست با تشکیل ضایعات پوستی مشهود است و می‌تواند به گرانولوم‌های وروکوس زخمی همراه با اسکار تبدیل شود.
مرزهای ضایعات پوستی با آبسه‌های ریز و لبه‌های شیب دار تیز پر شده است.
انتشار بیماری در استخوان‌ها و اندام تناسلی (پروستات، اپیدیدیم و بیضه) و سیستم عصبی مرکزی نیز دیده شده است.

بیماری بلاستومایکوز به سه شکل بالینی رخ می‌دهد:

بیماری پوستی
بیماری ریوی
بیماری منتشره

تشخیص آزمایشگاهی بلاستومیکوزیس

نمونه: بیوپسی خلط، چرک و بافت.

آزمایش میکروسکوپیک

رطوبت KOH برای مشاهده سلول‌های مخمر، با قطر 3-5 میکرومتر یا بلاستوسپورهایی که پس از کشت تولید می‌شوند.

مشاهدات روی محیط کشت

Sabouraud Dextrose Agar (SDA) کلنی‌های سفید یا قهوه‌ای را تشکیل می‌دهد که هاگ‌های کروی شکل تخم مرغی را تولید می‌کند.

کشت بافت باید سلول‌های مخمر مانندی را تولید کند که دارای دیواره ضخیم، چند هسته‌ای و کروی هستند.

معاینات بافت‌شناسی

استفاده از رنگ آمیزی هماتوکسیلین – ائوزین برای مشاهده لکوسیت‌های پلی‌مورفونوکلئر و واکنش پیوگرانولوماتوز ناشی از فعل و انفعالات نوتروفیلی گرانولوم از بافت میزبان.

رنگ‌آمیزی نقره متنامین (GMS) و اسید پریودیک شیف (PAS) Gomori’s می‌تواند به راحتی قارچ را قابل مشاهده کند.

GMS دیواره سلولی مخمر را سیاه رنگ می کند و داخل سلول‌های مخمر به رنگ رز با زمینه سبز است.

PAS سلول‌های مخمر را با پس زمینه صورتی یا سبز روشن به رنگ قرمز درمیاورد که با توجه به نوع ضد لکه مورد استفاده تعیین می‌شود.

لکه‌های بافت‌شناسی سلول‌های کوچک مخمری (قطر 2 تا 10 میکرومتر) یا سلول‌های بزرگ (قطر 25 تا 40 میکرومتر) با هیف‌های جداشده کوتاه با هیالین را نشان می‌دهند.

تشخیص ایمونولوژیک

تست تثبیت مکمل برای تشخیص آنتی‌ژن بلاستومایسین. تیترهای تثبیت کمپلمان بالا نشان‌دهنده وجود آنتی‌ژن بلاستومایسس درماتیتیدیس است.

ایمونودیفیوژن برای تشخیص آنتی‌ژن A بلاستومایسس درماتیتیدیس استفاده می‌شود.

تست روی پوست، برای تشخیص بلاستومایسین می‌باشد.

الایزا برای تشخیص آنتی‌بادی علیه آنتی‌ژن A Blastomyces Dermatitidis.

درمان بلاستومیکوزیس

آمفوتریسین B (Fungizone)، ایتراکونازول (Sporanox) یا کتوکونازول (Nizoral) داروهای انتخابی برای درمان هستند.
آمفوتریسین B به ویژه به بیماران دچار نقص ایمنی تجویز می‌شود.
بلاستومایکوز خفیف ریوی خود به خود از بین می‌رود و نیازی به درمان ضدقارچی ندارد.
جراحی ممکن است برای تخلیه آبسه‌های بزرگ ریوی، همراه با درمان‌های ضدقارچی ضروری باشد.