تست حساسیت به باسیتراسین: اصول، روش و تفسیر نتایج

فهرست مطالب نمایش

درباره تست حساسیت به باسیتراسین

باسیتراسین یک آنتی‌بیوتیک پلی‌پپتیدی (Polypeptide) است که توسط ارگانیسم‌های گروه لیکنیفورمیس (Licheniformis) در محیط Bacillus subtilis var Tracy تولید می‌شود.

از این تست برای تعیین اثر مقدار کمی از باسیتراسین (0.04 IU یا 0.05 IU نه بیشتر) روی میکروارگانیسم‌های مختلف استفاده می‌شود. آزمایش حساسیت به باسیتراسین معمولا جهت شناسایی استرپتوکوک‌های بتا همولیتیک گروه A (Beta hemolytic Group A streptococci) از استرپتوکوک‌های بتا همولیتیک غیر گروه A، انجام می‌شود.

بسیاری از آزمایشگاه‌ها از این تست به عنوان تنها تست تشخیص عفونت‌های GAS استفاده می‌کنند که دلیل آن دشواری انجام سروگروپینگ (Sero-grouping) و هزینه بالای آنتی‌سرم‌ها است.

موارد استفاده از تست حساسیت به باسیتراسین

از این تست برای شناسایی و افتراق استرپتوکوک‌های بتا همولیتیک گروه A (استرپتوکوک پیوژنز (Streptococcus pyogenes) حساس) از سایر استرپتوکوک‌های بتا همولیتیک استفاده می‌شود.

همچنین از این تست جهت تشخیص گونه‌های استافیلوکوک (Staphylococci، مقاوم به آنتی‌بیوتیک) از میکروکوکس (Micrococci، حساس به آنتی‌بیوتیک) استفاده می‌شود.

اصول تست حساسیت به باسیتراسین

آنتی‌بیوتیک باسیتراسین با مداخله در سنتز پپتیدوگلیکان (Peptidoglycan) باکتری‌ها، سنتز دیواره سلولی باکتری را مهار می‌کند.

یک دیسک آغشته به مقدار کمی باسیتراسین (0.04 واحد) روی یک صفحه آگار قرار داده شده و به آنتی‌بیوتیک اجازه می‌دهیم تا در محیط پخش شود و از رشد ارگانیسم‌های حساس جلوگیری کند. پس از انکوباسیون، نواحی اطراف دیسک‌ها در پلیت‌های (Plate) تلقیح شده، از نظر مهار رشد ارگانیسم بررسی می‌شوند.

اگر ارگانیسم تا لبه دیسک رشد کند یعنی آن ارگانیسم در برابر ترکیب ضدمیکروبی موجود در دیسک مقاوم است. اگر ناحیه‌ای در اطراف لبه دیسک وجود داشته باشد که ارگانیسم در آن رشد نکرده باشد، ارگانیسم نسبت به ترکیب ضدمیکروبی موجود در دیسک حساس است.

روش کار تست حساسیت به باسیتراسین

با استفاده از یک سوزن کشت، دو یا سه کلنی از یک کشت خالص را روی پلیت بلاد آگار (Blood agar) قرار دهید.
با استفاده از یک پنس گرم شده، یک دیسک باسیتراسین را روی ناحیه‌ای که بیشترین‌ترین رشد ارگانیسم را داشته، قرار دهید. برای اطمینان از تماس کافی با سطح آگار، به آرامی روی دیسک ضربه بزنید.
پلیت را به مدت 18 تا 24 ساعت در دمای 35 تا 37 درجه سانتی‌گراد در هوای محیط برای افتراق استافیلوکوک‌ها و در محیط با 5 تا 10 درصد دی اکسید کربن (CO₂) برای افتراق استرپتوکوک‌ها انکوبه کنید.
به دنبال ناحیه‌ای در اطراف دیسک که رشد مهار شده، باشید.

محیط کشت مورد استفاده در تست حساسیت به باسیتراسین

بیشتر از پلیت بلاد آگار ( محیط کشت تریپتیکاز سوی آگار (Trypticase soy agar) + 5 درصد خون گوسفند) استفاده می‌شود.

نتایج مورد انتظار

مثبت: وجود ناحیه مهار کننده رشد بیشتر از 10 میلی‌متر. ارگانیسم حساس میباشد.

منفی: بدون وجود ناحیه‌ای که رشد مهار شده. ارگانیسم مقاوم میباشد.

محدودیت‌های تست حساسیت به باسیتراسین

کارایی تست به بی‌نقصی دیسک بستگی دارد. باید در جای مناسب نگه‌داری شود و تاریخ انقضای آن نگذشته باشد.
محیط‌های کشت باید به صورت تازه جهت انتشار مطلوب آنتی‌بیوتیک، آماده شوند.
استرپتوکوک‌های گروه C و G لانسفیلد (Lancefield groups C and G streptococci) ممکن است گاهی اوقات به باسیتراسین حساسیت نشان دهند.
هنگام تست ایزوله، تلقیح سبک ممکن است منجر به ایجاد ناحیه مهار کاذب شود.

مشاهده تکنیک‌های آزمایشگاهی بیشتر

منبع

مترجم: فاطمه فریادرس

از این مطلب چقدر راضی بودید؟

روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه