جلوگیری از پیشرفت لوسمی مزمن به لوسمی حاد؛ مطالعهای در دانشگاه واشنگتن
در مطالعهای جدید در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس ، راهبردی برای جلوگیری از پیشرفت نوع مزمن سرطان خون به نوع تهاجمی پیشنهاد شده است که نشان میدهد مغز استخوان موش تحت درمان با ترکیب مهارکنندهی DUSP6، یک مولکول کلیدی در ترانسفورم بیماری مزمن به بیماری تهاجمی، این روند ترانسفورم را مسدود می کند.
لوسمی مزمن می تواند سالها در بدن بیمار باقی بماند به همین دلیل برخی از بیماران ممکن است برای مدیریت این نوع سرطان خون به درمان نیاز داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دوره های طولانی تحت نظارت را پشت سر بگذارند. اما برای درصد کمی از بیماران، بیماری با سرعت کمتر می تواند به سرطان تهاجمی به نام لوسمی میلوئید حاد ثانویه تبدیل شود که گزینه های درمانی موثر کمی دارد.
تا به امروز اطلاعات کمی در مورد چگونگی این ترانسفورم شکل مزمن لوسمی به شکل حاد آن وجود دارد. اما اخیرا، محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس، یک نقطه گذار مهم در تغییر لوسمی مزمن به لوسمی تهاجمی را شناسایی کرده اند. آنها نشان دادهاند که مسدود کردن یک مولکول کلیدی در مسیر این تبدیل، از پیشرفت این بیماری خطرناک در موشهای دارای مدلهای این بیماری جلوگیری میکند.
این مطالعه نشان میدهد که مهار این مولکول کلیدی – به نام DUSP6 – به غلبه بر مقاومتی که این سرطانها اغلب در برابر مهارکنندههای JAK2 نشان میدهند، کمک میکند. مهارکننده های JAK2 یک درمان ضد التهابی است که برای درمان آرتریت روماتوئید نیز استفاده می شود. یکی از محققین این پروژه گفت: «این بیماران معمولاً با مهارکنندههای JAK2 درمان میشوند، اما بیماری آنها علیرغم این درمان پیشرفت میکند، بنابراین ما همچنین در تلاش هستیم تا تشخیص دهیم که چگونه بیماری حتی در شرایط مهار JAK2 میتواند بدتر شود.»
همچنین بخوانید:
محققان با بررسی گسترده ژنتیکی سلولهای لوسمیک هم در مرحله مزمن و هم پس از تبدیل بیماری به شکل تهاجمی در زمانی که بیماران از مهارکننده های JAK2 استفاده می کردند، به این نتیجه رسیدند که ژن DUSP6 در 40 بیمار که تومورهای آنها در این مطالعه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته بود، به شدت بیان شد.
استفاده از تکنیک های ژنتیکی برای حذف ژن DUSP6 از تبدیل به فرم تهاجمی در موش های دارای مدل این سرطان جلوگیری کرد. محققان همچنین یک ترکیب دارویی را که DUSP6 را مهار میکند، آزمایش کردند و دریافتند که این ترکیب پیشرفت بیماری مزمن به بیماری تهاجمی را در دو مدل مختلف سرطان موش و در موشهایی با تومورهای انسانی که از بیماران نمونهبرداری شده بود، متوقف میکند.
همچنین کاهش سطح DUSP6 هم از نظر ژنتیکی و هم با دارو باعث کاهش التهاب در این مدلها میشود. از آنجایی که دارویی که DUSP6 را مهار میکند برای آزمایشهای بالینی انسانی در دسترس نیست، محققان علاقهمند به بررسی درمانهایی هستند که مولکول دیگری را که در پایین دست DUSP6 فعال میشود، مهارکنند و نشان دادند که برای تداوم اثرات منفی DUSP6 نیز لازم است.
در آزمایشات بالینی داروهایی وجود دارند که این مولکول پایین دستی را که به نام RSK1 شناخته می شود، مهار می کنند. محققان با بررسی پتانسیل این داروها برای جلوگیری از این تبدیل بیماری مزمن به بیماری تهاجمی و مقابله با مقاومت در برابر مهار JAK2 به پیشرفت شگرفی در زمینه درمان سرطانهای خون دست پیدا کرده اند.
در ادامه توضیح داده شده که در آینده نه چندان دور یک کارآزمایی بالینی ممکن است بیماران نئوپلاسم میلوپرولیفراتیو را که از مهارکنندههای JAK2 استفاده میکنند و شواهدی از بدتر شدن بیماری را نشان میدهد، مورد ارزیابی دهد و در آن مرحله، ممکن است نوع مهارکننده RSK را که اکنون در حال آزمایش است به درمان این بیماران اضافه شود تا بررسی شود که آیا به جلوگیری از پیشرفت بیماری به یک لوسمی میلوئید حاد تهاجمی ثانویه کمک می کند یا خیر.
قابل ذکر است که یک مهارکننده RSK که به تازگی ساخته شده است در مرحله ۱ کارآزمایی بالینی در بیماران مبتلا به سرطان سینه قرار دارد، بنابراین محققین امیدوارند که این مطالعه یک پایه امیدوارکننده برای توسعه یک استراتژی درمانی جدید برای بیماران مبتلا به این سرطان مزمن خون باشد.
مطالب مرتبط:
لوسمی دوران کودکی (Childhood Leukemia) چیست؟
لوسمی حاد میلوئیدی (Acute Myeloid Leukemia یا AML) چیست؟
لوسمی مزمن میلومونوسیتی (Chronic Myelomonocytic Leukemia) چیست؟
نویسنده: مهرداد ایزدی راد