علل پسوریازیس و عوامل خطر آن

علل پسوریازیس

زمانی تصور میشد که پسوریازیس یک بیماری پوستی مانند اگزما باشد، اما در واقع یک اختلال خود ایمنی است که بیشتر با آرتریت روماتوئید و لوپوس مرتبط است. اختلال خودایمنی، اختلالی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های خودی حمله می‌کند. در پسوریازیس، هدف اولیه حمله سلول‌های لایه بیرونی پوست یعنی اپیدرم است که منجر به تشکیل لکه‌های خشک، قرمز و پوسته‌دار یعنی پلاک می‌شود.

محققان هنوز متوجه نشدند که چه چیزی باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن می‌شود، اما معتقدند که ژنتیک و عوامل محیطی هر دو در این امر نقش دارند.

• التهاب

پسوریازیس با التهاب تظاهر پیدا می‌کند. التهاب، زمانی شروع می‌شود که یک نوع گلبول سفید (سلول T)، یک عامل بیگانه و بیماری‌زا را در جایی از بدن تشخیص دهد. در پاسخ، سلول T به سمت بافت آسیب دیده حرکت می‌کند و یک پروتئین التهابی به نام فاکتور نکروز تومور (TNF) آزاد می‌کند.

در بیماری پسوریازیس، هیچ عامل بیماری‌زایی وجود ندارد، بلکه سلول‌های T به طور ناگهانی به سلول‌های اپیدرم فرد حمله می‌کنند و TNF ترشح می‌کنند.‌ التهاب در این عارضه موجب تولید بیش از حد سلول‌های پوست، معروف به کراتینوسیت‌ها، که حدود 90 درصد از اپیدرم را تشکیل می‌دهند، می‌شود.

در شرایط عادی، کراتینوسیت‌ها تشکیل شده و در عرض 28 تا 30 روز می‌ریزند. اما در پسوریازیس، این زمان به سه تا پنج روز کاهش می‌یابد.

این تسریع عملکرد، باعث می‌شود سلول‌ها از لایه بیرونی محافظ اپیدرم به نام لایه شاخی پوست عبور کنند و پلاک های خشک و پوسته پوسته تشکیل شوند. سایر اشکال کمتر شایع این بیماری با ایجاد تاول‌های پر از چرک (پسوریازیس پوسچولار) یا ضایعات مرطوب در چین‌های پوست (پسوریازیس معکوس) همراه هستند.

• ژنتیک

ژنتیک نقش اساسی در ایجاد پسوریازیس دارد. در حالی که ارتباط دقیق هنوز مشخص نشده است، دانشمندان حداقل 25 جهش ژنتیکی را شناسایی کرده‌اند که خطر ابتلا به این بیماری را در افراد افزایش می‌دهد.

اعتقاد بر این است که جهشی به نام CARD14 به شدت با پسوریازیس پلاکی و پوسچولار و همچنین اختلال مرتبط به نام آرتریت پسوریاتیک مرتبط است.

داشتن یک یا چند مورد از این جهش‌ها به معنای ابتلا به پسوریازیس نیست، اما خطر ابتلا را افزایش می‌دهد. بر اساس یک بررسی در سال 2015 در Dermatology Report، یک کودک با دو والدین مبتلا به پسوریازیس کمتر از 50/50 شانس ابتلا به این بیماری را دارد.

تأثیر ژنتیک با مطالعه بر دوقلوهای همسان بیشتر مشهود است. در آن‌ها پسوریازیس سه برابر بیشتر از دوقلوهای غیر همسان دیده می‌شود.

• عوامل خطر

اگرچه ژنتیک ممکن است شما را مستعد ابتلا به پسوریازیس کند، ممکن است یک جهش – حتی جهش CARD14 – داشته باشید و هرگز به پسوریازیس مبتلا نشوید. به منظور توسعه بیماری، دانشمندان بر این باورند که یک محرک محیطی نیز، برای فعال کردن بیماری مورد نیاز است.

این امر تا حدی توسط شرایط مختلفی که به عنوان عامل ایجادکننده دوره حاد شناخته شده است مشهود است. از جمله موارد دیگر، عفونت‌ها، ضربه‌های پوستی، چاقی و داروها هستند.

• عفونت‌ها

هر نوع عفونتی می‌تواند باعث بروز یا تشدید پسوریازیس شود. این امر به ویژه در مورد پسوریازیس روده‌ای که تقریباً همیشه به دنبال عفونت، به خصوص عفونت استرپتوکوکی رخ می‌دهد، صادق است. پسوریازیس روده‌ای دومین نوع شایع پسوریازیس است که کودکان را بیشتر از بزرگسالان مبتلا می کند.

HIV عفونت دیگری است که معمولاً با پسوریازیس همراه است. در حالی که افراد مبتلا به HIV بیشتر از افراد در جمعیت عمومی به پسوریازیس مبتلا نمی‌شوند، شدت این بیماری به مراتب بدتر است.

• ترومای پوستی

هر نوع آسیب به پوست (از جمله بریدگی، خراش، زخم جراحی، خالکوبی، سوختگی یا آفتاب سوختگی) به طور بالقوه می‌تواند باعث حاد شدن شرایط پوستتان شود. این به عنوان پدیده Koebner شناخته می‌شود، واکنشی که در امتداد یک ترومای پوست رخ می‌دهد.

دانشمندان هنوز دقیقا نمی‌دانند که چرا این اتفاق می‌افتد، اما گمان می‌کنند که سیتوکین‌ها پوست را بیش از حد تحریک می‌کنند و آنتی‌بادی‌های خودایمنی را فعال می‌کنند و پاسخ التهابی را تحریک می‌کنند.

حتی مالش شدید پوست یا اصطکاک ناشی از یقه لباس یا کمربند سفت می‌تواند باعث واکنش شود. هیچ راهی برای جلوگیری از پاسخ Koebner وجود ندارد، اما می‌توانید با استفاده از کرم ضدآفتاب، اجتناب از خراشیدگی و پوشیدن پارچه‌های نرم‌تر، این خطر را کاهش دهید.

اگر به پسوریازیس مبتلا هستید، درمان فوری آسیب‌های جزئی پوست بسیار مهم است. پوست را با آب و صابون تمیز کنید، یک پماد آنتی بیوتیک بزنید و روی زخم را با باند بپوشانید. یک باند فشاری می‌تواند مفید باشد. انجام این کار می‌تواند خطر حاد شدن شرایط پوستی را کاهش دهد.

• چاقی

یک مطالعه در سال 2017 در لهستان نشان داد که چاقی یک عامل خطر مهم برای پسوریازیس است. مشخص شده است که تجمع بیش از حد سلول‌های چربی تولید سایتوکین‌ها را تحریک می‌کند. این پاسخ ارتباط نزدیکی با افزایش شاخص توده بدنی (BMI) افراد دارد.

اعتقاد بر این است که در برخی مواقع، التهاب ناشی از چاقی می‌تواند باعث بروز علائم پسوریازیس شود. این اغلب به شکل پسوریازیس معکوس، نوعی که در چین‌های پوستی (از جمله زیر بغل، زیر سینه‌ها، بین باسن، یا در چین‌های کشاله ران یا شکم) ایجاد می‌شود، ظاهر می‌شود. این‌ها نه تنها مناطقی هستند که بیشترین تجمع سلول‌های چربی را دارند، بلکه احتمال ساییدگی پوست و ایجاد اصطکاک نیز وجود دارد.

 

• داروها

برخی از داروها نیز می‌توانند علائم پسوریازیس را تحریک کنند. مشخص نیست که چرا این اتفاق می‌افتد و چرا برخی افراد تحت تاثیر قرار می‌گیرند و برخی دیگر تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند. از جمله برخی از این داروها عبارتند از:

• داروهای فشار خون بالا، از جمله مسدود کننده‌های بتا و مهارکننده‌های ACE
• لیتیوم، برای درمان اختلالات دوقطبی تجویز می شود
• برخی از داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری (DMARDs)، مانند پلاکونیل (هیدروکسی کلروکین) و آرالن (کلروکین)
• اینترفرون‌ها که اغلب برای درمان هپاتیت C استفاده می‌شوند
• داروهای ضد‌التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
• تربینافین، یک داروی ضدقارچ
• آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین
• مهارکننده‌های فاکتور نکروز تومور-a (TNF-a) که برای درمان اختلالات خودایمنی استفاده می‌شوند – از جمله Remicade، Humira و Enbrel – می‌توانند علائم پسوریازیس را در چند ماه اول درمان در بدن ایجاد کنند.
• کورتیکواستروئیدهای خوراکی که برای درمان پسوریازیس استفاده می‌شوند، در صورت قطع ناگهانی می‌توانند علائم شدید «بازگشت» را ایجاد کنند. اگر دیگر نیازی به کورتیکواستروئیدها نباشد، پزشک شما کمک می‌کند تا به تدریج دارو را کاهش دهید.

 

• سبک زندگی و محیط

اینکه چگونه و کجا زندگی می‌کنید می‌تواند در خطر ابتلا به پسوریازیس و توانایی شما در مدیریت بیماری نقش داشته باشد.

• استعمال دخانیات

با توجه به مضر بودن سیگار برای سلامت عمومی شما، جای تعجب نیست که می‌تواند خطر ابتلا به پسوریازیس را نیز افزایش دهد. در واقع، تحقیقات منتشر شده در ژورنال پسوریازیس نشان می‌دهد که میزان سیگار کشیدن در روز به طور مستقیم با خطر ابتلا به علائم جدید یا عود علائم مرتبط است.

سیگار کشیدن همچنین می‌تواند با تحریک التهاب سیستمیک، کاهش اثربخشی داروهای ضد التهابی، بر پاسخ شما به درمان تأثیر بگذارد.

• استرس

استرس تاثیر زیادی بر سیستم ایمنی شما دارد و می‌تواند نقش مهمی در ایجاد پسوریازیس داشته باشد. در برخی افراد، استرس هم باعث شروع و هم تداوم بیماری می‌شود.

حتی اگر استرس به طور کامل قابل اجتناب نیست، چیزهایی وجود دارد که می‌توانید برای کنترل آن انجام دهید، از جمله ورزش منظم، یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق.

استرس فیزیکی – مانند جراحی یا زایمان – نیز یک محرک رایج برای شیوع پسوریازیس است.

• هوای سرد

افراد مبتلا به پسوریازیس اغلب در طول ماه‌های زمستان یا زمانی که در معرض آب و هوای سرد و خشک قرار می‌گیرند، عود می‌کنند.

دمای سرد رطوبت هوا را از بین می‌برد و منجر به خشکی پوست می‌شود. زمستان همچنین با نور کمتر خورشید همراه است که بدن را از اشعه ماوراء بنفش (UV) مفید برای پوست محروم می‌کند. فتوتراپی ارائه شده در مطب متخصص پوست می‌تواند به مقابله با این اثر کمک کند

آفتاب بیش از حد می‌تواند باعث التهاب و آفتاب سوختگی شود و علائم پسوریازیس را ایجاد کند. همین امر در مورد استفاده از تخت‌های برنزه‌کننده یا لامپ‌های برنزه‌کننده نیز صدق می‌کند، که باید از هر دوی آن‌ها خودداری شود.

 

• گلوتن

تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا، سانفرانسیسکو نشان می‌دهد که برخی از افراد مبتلا به پسوریازیس دارای سطوح بالایی از آنتی بادی‌های گلوتن مرتبط با بیماری سلیاک (CD) هستند.

حتی شواهدی وجود دارد که رژیم غذایی بدون گلوتن ممکن است علائم را در افراد مقاوم به درمان‌های سنتی پسوریازیس بهبود می‌بخشد.

 

با این حال، تحقیقات بیشتری در مورد این ارتباط بالقوه مورد نیاز است.

در افراد مبتلا به پسوریازیس ابتلا به بیماری‌های خودایمنی متعدد، اغلب با محرک‌های مشترک و علائم همپوشانی، امری معمول است.

سوالات متداول شما

• عوامل خطر برای پسوریازیس چیست؟

عوامل خطر برای پسوریازیس عبارتند از عفونت، ضربه پوستی، چاقی و برخی داروها. در حالی که هر عفونتی می‌تواند باعث ایجاد بیماری خودایمنی شود، استرپتوکوک و HIV بیشتر از سایر عفونت‌ها باعث ایجاد پسوریازیس می‌شوند.

• چه داروهایی می‌توانند پسوریازیس را تحریک کنند؟

داروهایی که می‌توانند علائم پسوریازیس را تحریک کنند عبارتند از: مهارکننده‌های ACE، بتابلوکرها، لیتیوم، DMARDها مانند پلاکونیل و آرالن، اینترفرون‌ها، NSAIDها، تربینافین و آنتی بیوتیک‌های تتراسایکلین.

• چه عواملی در سبک زندگی شما به ایجاد پسوریازیس کمک می‌کند؟

عواملی می‌توانند باعث پسوریازیس شوند عبارتند از: سیگار کشیدن، استرس و چاقی

• آیا استرس می‌تواند باعث پسوریازیس شود؟

استرس می‌تواند نقش مهمی در ایجاد پسوریازیس داشته باشد زیرا به سیستم ایمنی بدن شما آسیب می‌رساند. استرس همچنین می‌تواند باعث تشدید پسوریازیس شود.

• آیا عوامل خطرزای محیطی برای پسوریازیس وجود دارد؟

عوامل خطرزای محیطی برای حاد شدن عارضه پسوریازیس شامل آب و هوا است. در زمستان هوا سردتر و خشک‌تر است. هوای خشک منجر به خشکی پوست می‌شود. علاوه بر این، تابستان همچنین می‌تواند باعث تشدید پسوریازیس شود. آفتاب بیش از حد می‌تواند باعث التهاب و آفتاب سوختگی شود که می‌تواند باعث تشدید پسوریازیس شود.

 

راجع به انواع بیماری ها اطلاعات عمومی خود را افزایش دهید

منبع

مترجم: شقایق مرتاضی