آخرین نتایج به دست آمده ار واکسن ویروس کرونا Sputnik V روسیه نشان داد که این واکسن حدود 92٪ در برابر Covid-19 کارآمد است و یک واکسن بی خطر است. نتایج آزمایشی مرحله آخر این مطالعه، در ژورنال The Lancet منتشر شده است.
این واکسن، در مراحل ابتدایی ساخت و قبل از انتشار اطلاعات آزمایش های نهایی، با اختلاف نظرهای زیادی روبرو شد.
اما اخیرا دانشمندان اظهار کردند كه هم اکنون فواید این واکسن اثبات شده است و در کنار سایر واکسن های Pfizer ، Oxford / AstraZeneca ، Moderna و Janssen ؛ این واکسن روسی نیز به گروه واکسن های تایید شده می پیوندد.
عملکرد واکسن Sputnik مشابه واکسن آکسفوردAstraZeneca انگلیسی و واکسن Janssen بلژیک است.
در ساخت این واکسن از نوعی ویروس سرماخوردگی استفاده شده است که به کمک روش های مهندسی ژنتیک بی خطر شده است. این ویروس به عنوان ناقلی برای انتقال قسمت کوچکی از ویروس کرونا به بدن کاربرد دارد.
وارد کردن بخشی از کد های ژنتیکی ویروس کرونا به بدن سبب می شود تا بدن آن را به عنوان یک عامل بیگانه شناسایی کند و علیه آن واکنش دهد بدون اینکه خطر بیماری فرپد را تهدید کند.
پس از واکسیناسیون ، بدن شروع به تولید آنتی بادی هایی می کند که علیه ویروس کرونا هستند.
این بدان معناست که سیستم ایمنی بدن در صورت مواجهه واقعی با ویروس کرونا ، مقدمه ای برای مبارزه با آن دارد.
این واکسن را می توان در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری کرد (یخچال استاندارد تقریباً 3-5 درجه سانتیگراد است) که این امر حمل و نقل آن را آسان تر می کند.
دوز دوم متفاوت
برخلاف سایر واکسن های مشابه ،Sputnik از دو نسخه کمی متفاوت از واکسن برای تزریق دوز اول و دوم استفاده می کند – این دو دوز با فاصله 21 روزه تزریق می شوند.
هر دو دوز واکسن ” spike” اختصاصی ویروس کرونا را هدف قرار می دهند ، اما از ناقل های مختلفی برای انتقال استفاده می کنند – این ناقل، ویروس خنثی شده ای است که spike را به بدن بیمار وارد می کند.
علت این تفاوت این است که دانشمندان معتقدند استفاده از دو ناقل مختلف سبب می شود تا سیستم ایمنی بدن واکنش بیشتر داشته باشد و حتی ممکن است ایمنی ایجاد شده ماندگاری بالاتری داشته باشد.
نتایج آزمایشات انجام گرفته بر روی این واکسن نشان داد که علاوه بر موثر بودن این واکسن، هیچ واکنش جدی مرتبطی با تزریق واکسن در طول آزمایش، مشاهده نشد و این حاکی از ایمن بودن تزریق این واکسن است.
برخی از عوارض جانبی گزارش شده از واکسن نیز خفیف تر از حد انتظار بود که از بین آن ها میتوان به درد بازو بازو ، خستگی و کمی تب اشاره کرد.
هیچ مورد مرگ یا بیماری جدی مرتبط با واکسن، در گروه واکسینه شده مشاهده نشد.
علاوه بر روسیه، کشور های دیگری نیز از این واکسن استفاده خواهند کرد:
- آرژانتین
- فلسطین
- ونزوئلا
- مجارستان
- امارات متحده عربی
- ایران
پروفسورIan Jones و Polly Royدرباره این واکسن اظهار داشتند که نقد های صورت گرفته بر تولید واکسن Sputnik V به دلیل شتاب بیش از حد و عدم شفافیت صورت گرفته است.
“اما نتیجه نهایی منتشر شده در این مقاله به صورت علمی این واکسن را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد که اکنون این واکسن نیز در کنار مورد های مشابه آن می تواند به مبارزه با شیوع Covid-19 بپیوندد”.
آن ها خاطرنشان كردند كه اين واكسن در تمام گروه هاي سني تاثير خوبي داشته و پس از تزریق اولیه آن نیز شدت بيماري بسیار کاهش می یابد.
نویسندگان مقاله لانست اشاره کردند که این تجزیه و تحلیل های انجام شده تنها بر روی موارد علامت دار کووید است و همچنان باید بررسی های بیشتری انجام شود تا مشخص شود که آیا این واکسن می تواند موارد بدون علامت را هم متوقف کند یا خیر.