مقدمهای بر فلوسایتومتری در شناسایی بیومارکر
فلوسایتومتری روشی سریع برای شمارش و مرتبسازی سلولی است که در برخی موارد از چندین تکنیک مشخصسازی مانند طیفسنجی جرمی و میکروسکوپ فلورسانس استفاده میکند که میتواند تجزیه و تحلیل بیشتری راانجام دهد. در طول فلوسایتومتری، سلولها در یک فایل منفرد منتقل میشوند تا به صورت جداگانه تجزیه و تحلیل شوند، سپس برای بررسی بیشتر با روشهای دیگر دستهبندی میشوند.
اندازه سلول، چگالی نوری، مورفولوژی، دانه بندی و چندین پارامتر فیزیکی دیگر که می توانند با پراکندگی نور تعیین شوند می توانند برای استنباط سلامت سلول مورد استفاده قرار گیرند، اما ارزش فلوسایتومتری به طور قابل توجهی بالاست و با ترکیب سایر تکنیک های تشخیصی افزایش مییابد. در این میان استفاده از فلوروفورها در ارتباط با میکروسکوپ فلورسانس بسیار مفید است.
شناسایی بیومارکرها
بیومارکرها مولکولهایی هستند که میتوانند برای نشان دادن نوع و مرحله بیماری در بیمار مورد استفاده قرار گیرند و به پزشکان اجازه میدهند بهترین روش درمانی را انتخاب کنند. به عنوان مثال، بیان گیرنده آلفا استروژن یک عامل پیش تشخیص مطلوب در بیماران مبتلا به سرطان پستان است که نشان میدهد بیماران به خوبی به هورمون درمانی پاسخ خواهند داد. کشف بیومارکر معمولاً از رویکرد پروتئومی، متابولومیک، لیپیدومی یا گلیکومیک استفاده میکند و به ترتیب بر تجزیه و تحلیل بیان پروتئینها، همه متابولیتها، لیپیدها یا گلیکانها تمرکز میکند تا روابط بین آنها و بیماری را آشکار کند.
چندین روش تحلیلی در تشخیص بیومارکرها، شامل جمعآوری یا کشت سلولها یا بافتهای بیمار و متعاقباً ارزیابی جمعیت سلولی برای ناهنجاریهای رایج استفاده میشود. سنجشهای ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (الایزا ELISA-) اغلب برای این منظور استفاده میشوند و پروتئین یا سایر مولکولهای زیستی مورد نظر لیبل میشوند و امکان شناسایی ومحاسبه کمی آنها را فراهم میکنند. با این حال، این روش قادر به تمایز بین بیومارکرها تولید شده توسط سلول های منفرد نیست، در حالی که فلوسایتومتری قادر است چندین پارامتر فیزیکی و بیوشیمیایی را به طور همزمان در هر سلول ردیابی کند.
فلوسایتومتری به طور گسترده در مرتبسازی سلولی استفاده میشود و به سلولهای دارای ویژگیهای مورد نظر اجازه میدهد تا با جزئیات بیشتری جدا شده و تجزیه و تحلیل شوند، اغلب در مرحله شناسایی بیومارکرها برای تعیین مکانیسم بیماری تحت میکروسکوپ دقیق قرار میگیرند. محققان همچنین از فلوسایتومتری برای جمع آوری سلولهای کمیاب استفاده می کنند که در غیر این صورت جمع آوری سلولهایی مانند سلول های بنیادی دشوار بود.
فلوسایتومتری در تشخیص و پیش تشخیص
انواع مختلفی از نمونهها را میتوان در فلوسایتومتری استفاده کرد، از جمله خون کامل، خطوط سلولی، بافتها و سلولهای خون محیطی منجمد، اگر چه نمونه اول معمولاً برای نشان دادن بهتر جمعیت سلولی در خون ترجیح داده میشود.
همچنین بخوانید:
- دوره مهارت آموزی فلوسایتومتری
- سنجش آپوپتوز با فلوسایتومتری
- کاربردهای فلوسایتومتری در هماتولوژی
- ایمونوسیتوفلورسنت و آشنایی با فلوسایتومتری
- استفاده از فلوسایتومتری برای تشخیص PIDs
- فلوسایتومتری در تشخیص بیماری