فهرست مطالب
نمایش
ساختار ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو در خانواده Bunyaviridae و ویروس Nairo قرار میگیرد.
- آنها ذرات کروی با قطر 90 تا 120 نانومتر هستند که برآمدگیهای 5 تا 10 نانومتری روی سطح آنها مشاهده میشود.
- ویروسهای دارای پوشش هستند که از دو گلیکوپروتئین (G1 و G2) تشکیل شدهاند.
- ژنوم آن سه بخشی است. ژنومهای RNA با قطب منفی که بخشهای بزرگ (L)، متوسط (M) و کوچک (S) نامیده میشوند که با پروتئین همراه هستند تا نوکلئوکپسیدها را تشکیل دهند.
- نوکلئوکپسید توسط یک پوشش حاوی لیپید احاطه شده است.
- نوکلئوکپسیدها شامل RNA پلیمراز وابسته به RNA (پروتئین L) هستند.
ژنوم ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- ژنوم آن بصورت خطی بوده و RNA رشتهای با بار منفی است.
- از سه بخش بزرگ، متوسط و کوچک تشکیل شده است.
- قطعه L حاوی 12164 نوکلئوتید، قطعه M حاوی 4888 نوکلئوتید و قطعه S حاوی 1712 نوکلئوتید است.
- چهار تا شش پروتئین را کد میکند.
- توالیهای پایانی، مکمل، نوکلئوتیدی بر روی بخشهای L، M و S برای ویروسها حفظ میشوند.
- بخش S از نایروویروسها فقط یک پروتئین N بزرگ را کد میکند و هیچ اطلاعات کدکننده پروتئین غیرساختاری شناختهشدهای ندارد.
- به نظر میرسد بخش M از نایروویروس فقط G2 و G1 را رمزگذاری میکند.
- تعیین توالی نوکلئوتیدی L RNA ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو نشان داد که این قطعه دارای 12164 نوکلئوتید و 3944 اسید آمینه را کد میکند.
- RNA پلیمراز وابسته به RNA ویروسی (L) به یک پروموتر در هر بخش محصور شده متصل میشود و mRNA را رونویسی میکند.
- اینها در طول سنتز با استفاده از کلاهک گذاری توسط پروتئین L پوشیده میشوند.
اپیدمیولوژی ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو (CCHF)، از جنس Nairovirus، برای اولین بار در شبه جزیره کریمه (در جنوب اوکراین امروزی) شناسایی شد که در میان کارگران کشاورزی شیوع پیدا کرد.
- همین ویروس در سال 1956 از یک بیمار در جمهوری دموکراتیک کنگو کنونی در کنیا شیوع پیدا کرد که منجر به نامگذاری آن شد.
- حیوان و انسان میتوانند آلوده شوند، اما بعداً به بیماری مبتلا میشوند.
- تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک بیماری ویروسی قابل انتقال است که در بلغارستان، یوگسلاوی، اتحاد جماهیر شوروی سابق، چین، عراق، امارات متحده عربی، پاکستان و کشورهای جنوب صحرای آفریقا یافت میشود. کنه ناقل معمولاً از هیالوما است.
انتقال ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- کنههای ایکسودید، به ویژه آنهایی که از جنس Hyalomma هستند، هم عامل و هم ناقل ویروس CCHF هستند.
- انتقال به انسان از طریق تماس با کنههای آلوده یا خون حیوانات صورت میگیرد.
- CCHF میتواند از طریق تماس با خون یا مایعات عفونی بدن از یک انسان آلوده به انسان دیگر منتقل شود.
- استریلسازی نادرست تجهیزات پزشکی، استفاده مجدد از سوزنهای تزریق، و آلودگی تجهیزات پزشکی میتواند منجر به انتشار CCHF در محیط بیمارستان شود.
تکثیر ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- ویروس از طریق گلیکوپروتئین به گیرندههای میزبان متصل میشود. سپس به وزیکولهای سلول میزبان اندوسیتوز میشوند.
- ادغام غشای ویروس با غشای وزیکول منجر به آزاد شدن ریبونوکلئوکپسید در سیتوپلاسم میشود.
- کمپلکس RNA پلیمراز وابسته به RNA (RdRp) رونویسی را با اتصال به توالی رهبر در 3′ از RNA رشته منفی ژنومی آغاز میکند و mRNAهای ویروسی در سیتوپلاسم پوشانده میشوند.
- در طول تکثیر، کمپلکس RNA پلیمراز وابسته به RNA به توالی رهبر روی ژنوم (-)RNA محصور شده متصل شده و همانندسازی را آغاز میکند.
- آنتیژنوم به طور همزمان در حین تکثیر کپسید، تکثیر میشود تا در ژنوم بار منفی ایجاد شود.
- نوکلئوکپسیدهای مونتاژ شده باعث ایجاد انحنای غشایی در غشای سلول میزبان شده و در جوانههای تشکیلدهنده دستگاه گلژی بسته میشوند و ویریون پوششدار را با اگزوسیتوز آزاد میکنند.
پاتوژنز تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- ابتدا رودهی ناقل آلوده شده و پس از چند روز یا چند هفته ویروس در بزاق ظاهر میشود.
- هنگامی که ناقل در یک وعده غذایی خون میگیرد، بزاق عفونی وارد مویرگهای کوچک یا لنفاوی انسان یا سایر مهره داران میزبان میشود.
- ناقل وارد یک دوره کمون چند روزه میشود. پس از آن میزبان دچار ویرمی میشود.
- میزبان دچار تب میشود. همچنین علائم و نشانههای جدیتری را نشان میدهد که مشخصه ویروس آلوده کننده است.
- پاسخ ایمنی هومورال در بیشتر موارد منجر به توقف ویرمی و بهبود وضعیت بالینی میشود. در ابتدا سطح ایمونوگلوبولین M (IgM) بیشتر است، به دنبال آن سطح ایمونوگلوبولین G (IgG) افزایش یافته و میزبان بهبود مییابد. البته اگر اندام هدف خاصی تحت تاثیر قرار گیرد بیمار بهبود نمییابد.
- اندام هدف در تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، کبد و اندوتلیوم عروقی است.
- این بیشتر منجر به شکست هموستاتیک با تحریک تجمع پلاکتی و دگرانولاسیون و فعال شدن آبشار انعقادی میشود.
- سیتوکینهای پیش التهابی تنظیم کنندههای کلیدی در پاتوژنز و مرگ و میر بیماران مبتلا به CCHF هستند.
- نشان داده شده است که سطوح اینترلوکین (IL)-6 و فاکتور نکروز تومور (TNF)-α در بیماران مبتلا به CCHF کشنده به طور قابل توجهی بالاتر است.
تظاهرات بالینی تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- پس از یک دوره نهفتگی 3 تا 21 روزه، بیماری تبدار به طور ناگهانی ایجاد میشود.
- علائم و نشانههای اولیه شامل سردرد، تب بالا، کمردرد، درد مفاصل، درد معده، حالت تهوع و اسهال غیرخونی است.
- قرمزی چشم، صورت برافروخته، گلو قرمز و پتشی (لکههای قرمز) روی کام شایع است.
- افت فشار خون، برادی کاردی نسبی، تاکی پنه، ورم ملتحمه، فارنژیت، و برافروختگی پوست یا بثورات نیز همراه است.
- علائم همچنین ممکن است شامل زردی و در موارد شدید، تغییر در خلق و خو و ادراک حسی همراه باشد.
- فاز هموراژیک عموماً کوتاه است و سیر سریع با علائم خونریزی پیشرونده و دیاتز دارد که شامل پتشی، خونریزی ملتحمه، اپیستاکسی، هماتمز، هموپتیزی و ملنا میشود.
- خونریزی داخلی، از جمله خونریزی خلف صفاقی و داخل جمجمه، میتواند رخ دهد.
- هپاتواسپلنومگالی میتواند وجود داشته باشد و در موارد شدید، مرگ در نتیجه نارسایی چند عضوی، انعقاد داخل عروقی و شوک گردش خون رخ میدهد.
تشخیص ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- جداسازی ویروس – تصور میشود که تلقیح داخل جمجمهای موشهای شیرخوار حساسترین سیستم موجود برای جداسازی ویروس باشد. با این حال، چندین سیستم کشت سلولی حساس مانند ردههای سلولی vero، LLC-MK2 و BHK-21 در دسترس هستند.
- رنگآمیزی ایمونوهیستوشیمی همچنین میتواند شواهدی از آنتیژن ویروسی را در بافتهای ثابت شده با فرمالین نشان دهد.
- تشخیص آنتیبادی (IgG و IgM) با روش الایزا.
- تشخیص آنتیژن ویروسی (گرفتن آنتیژن ELISA)، توالی RNA ویروسی (RT-PCR) در خون یا در بافتهای جمعآوری شده از یک مورد کشنده و جداسازی ویروس.
درمان تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- درمان شامل متعادل کردن مایعات بدن و اصلاح میزان الکترولیتها، اکسیژنرسانی و حمایت همودینامیک میباشد.
- این ویروس در شرایط آزمایشگاهی به داروی ضدویروسی ریباویرین حساس است و اغلب به دو شکل تزریقی و خوراکی برای بیماران تجویز میشود.
پیشگیری و کنترل ویروس تب خونریزی دهنده کریمه کنگو
- در حال حاضر هیچ واکسن ایمن و موثری برای استفاده انسان وجود ندارد.
- در صورت تماس مستقیم با خون یا ترشحات یک مورد احتمالی یا تایید شده مانند آسیب ناشی از سوزن یا تماس با غشاهای مخاطی مانند چشم یا دهان، شروع مصرف ریباویرین خوراکی توصیه میشود.
- استفاده از دافع حشرات بر روی پوست و لباسها نیز توصیه میشود.
- پوشیدن دستکش و سایر لباسهای محافظ، پرهیز از تماس با خون و مایعات بدن دام یا انسانهایی که علائم عفونت را نشان میدهند.
- استفاده از اقدامات احتیاطی به منظور کنترل عفونت و جلوگیری از مواجهه با آن در هنگام کار کردن.
همچنین بخوانید:
- ویروس زیکا
- کورینه باکتریوم دیفتری (C. Diphtheriae): زیستگاه، مورفولوژی، ویژگیها و بیماریزایی
- کاندیدا پاراپسیلوزیس: زیستگاه، مورفولوژی، ویژگی ها و پاتوژنز
- نوروویروس (ویروس نورواک): ساختار، ژنوم، اپیدمیولوژی و بیماریزایی
مترجم: شقایق مرتاضی