ویدیو های آموزشی، ژنتیک مولکولی
از DNA تا Protein-دوبله ژنیران
رونویسی و ترجمه؛ همه برای تولید پروتئین ها
آنچه که می بینید یک نمای شماتیک از یک سلول است که کوچک ترین واحد سازنده موجودات زنده می باشد. در اکثر سلول های انسان ساختاری به نام هسته وجود دارد. داخل هسته، ژنوم قرار گرفته است. ژنوم انسان قطعه قطعه بوده و از 23 جفت کروموزوم ساخته شده است. هر کروموزوم یک رشته طولانی از جنس DNA دارد. رشته DNA با کمک پروتئین هایی به نام هیستون بسیار فشرده شده است. داخل DNA بخش هایی به نام ژن وجود دارد. این ژن ها دستور العمل ساخت پروتئین ها را حمل می کنند.
وقتی یک ژن فعال می شود و قرار است بیان شود، آنزیمی به اسم RNA پلیمراز به بخش ابتدایی ژن جهت انجام رونویسی، متصل می شود. RNA پلیمراز در طول DNA حرکت کرده و رشته ای از جنس mRNA تولید می کند. برای اینکار آنزیم از باز های آزاد در هسته استفاده می کند. کد های DNA مشخص می کند که چه باز های آزادی پشت هم قرار گرفته و mRNA ساخته شود. این فرآیند رونویسی نامیده می شود.
قبل از اینکه mRNA بعنوان الگو جهت ساخته شدن پروتئین ها مورد استفاده قرار بگیرد، باید پردازش شود. پردازش شامل حذف شدن قطعه هایی از mRNA می باشد. پس از پردازش، mRNA به بیرون از هسته رفته و وارد سیتوپلاسم می شود. اندامک های بدون غشایی که در سیتوپلاسم وجود داشته و ریبوزوزم نام دارند، به mRNA متصل می شوند. ریبوزوم کد های mRNA را خوانده و زنجیره آمینواسیدی را می سازد. 20 نوع مختلف آمینو اسید که سازنده پروتئین ها هستند، وجود دارد.
مولکول هایی تحت عنوان tRNA آمینو اسید ها را با خود حمل کرده و به ریبوزوم می رسانند. mRNA به شکل سه کدونی خوانده می شود. به طوری که هر سه کدون در توالی mRNA نشانگر یک آمینو اسید می باشد. با اضافه شدن یکی یکی آمینو اسید ها به زنجیره پروتئینی، فرآیند ترجمه پیش می رود. زمانی که آخرین آمینو اسید اضافه شود، زنجیره از ریبوزوم جدا شده و در فضای سه بعدی تا می خورد. پروتئین تا زمانی که به شکل زنجیره است کارایی خاصی نداشته و برای شروع فعالیت خود نیاز به تاخوردگی دارد. تا خوردگی در 4 سطح می تواند انجام شود و در نهایت پروتئین مورد نظر را ساخته می شود.
